Luxe-exemplaren voor Hermans

Koningin Eenoog, het bekende boek met foto's van Willem Frederik Hermans, werd op 5 september 1986 gepresenteerd bij de opening van een kleine tentoonstelling van Hermans-foto's in het Stedelijk Museum Amsterdam. Ten overstaan van een select gezelschap ontving Hermans uit handen van Dolf Hamming, directeur van De Bezige Bij, het eerste exemplaar.

Een dag later vond een soort van tweede presentatie plaats, in een andere hoek van het Museumplein, ten huize van De Bezige Bij. Bij die gelegenheid werden ook luxe gebonden exemplaren van de eerste druk van Koningin Eenoog uitgedeeld. Van Dolf Hamming, Frans A. Janssen, Emiel en Gerry van Moerkerken, en Freddy de Vree is in elk geval bekend dat zij zo'n in halfperkament gebonden, door Hermans persoonlijk gesigneerd exemplaar ontvingen.

Uit mijn laatste catalogus werd de luxe Koningin Eenoog uit het bezit van de Van Moerkerkens het eerst besteld. En daarna visten nog drie of vier Hermans-verzamelaars achter het net. Het was de bestseller van de catalogus geweest, had ik meerdere exemplaren gehad.

Koningin Eenoog is niet de enige Hermans-titel waarvan onofficiële (niet in een colofon beschreven, niet voor de handel bestemde) luxe-exemplaren bestaan. In de onlangs verschenen maar ook al weer uitverkocht geraakte fotobibliografie van Willem Frederik Hermans Van pulp tot Pléiade staat in een voetnoot bij verschillende eerste drukken dat er op verzoek van, of ten faveure van, de auteur een paar exemplaren luxe werden gebonden.

Van de eerste druk van Herinneringen van een engelbewaarder uit 1971 zijn ten minste twee exemplaren in groen heellinnen gebonden. Het luxe (auteurs)exemplaar van de roman Au pair uit 1989 heeft een heellederen band met gouden rugbelettering en lijnen op het voorplat.

Ook andere uitgeverijen deden Hermans een plezier. Van Dinky Toys, in juli 1988 door De Harmonie op de markt gebracht, werden vijf exemplaren door Geert van Daal in halfmarokijn gebonden.

Waarschijnlijk is de eerste voor de auteur luxe gebonden titel Moedwil en misverstand, de verhalenbundel uit 1948. In een brief aan de schrijver R.A. Basart van 22 juni 1982 beschrijft Hermans dit in opdracht van uitgever J.M. Meulenhoff in leer gebonden exemplaar. Meulenhoff gaf het Hermans in 1948 rond de kerstdagen.

Staten van zijn

Alexander Klöpping vertelt aan mede-presentator Ernst-Jan Pfauth in een recente aflevering van Een Podcast over Media (19 maart 2021) dat hij af en toe de website Boekwinkeltjes.nl bezoekt. Aan het eind van de podcast presenteert hij de site als tip voor alle luisteraars. Klöpping heeft niet alleen oog voor het ontwerp van Boekwinkeltjes.nl ('dan heb ik het gevoel dat ik in de jaren negentig ben'), hij roemt ook de ouderwetse afhandeling van een bestelling ('er zit iets meditatiefs in het ontwijken van efficiëntie').

Het is bijna meditatief. Het is het tegenovergestelde van Bol.com waar je dan de volgende dag of nog dezelfde dag bij Albert Heijn of wat dan ook een boek kan krijgen en alles is gewoon streamlined. Bij Boekwinkeltjes is het allesbehálve. Eén: als je een boek vindt moet je kiezen van welke boekwinkel je het uitgeleverd krijgt, met allemaal verschillende staten van zijn, want sommige zijn tweedehands en verschillende prijs. Dus dat is al drempel één. Dan bestel je en dan kun je het niet direct overmaken maar krijg je na een tijdje een e-mailtje van de boekwinkel met een iDeal-link of, nog erger, een bankrekeningnummer erin wat je moet copy-pasten in je betaalapp. En dan krijg je na een kwestie van dagen, of, in mijn geval met dit boek, weken, krijg je je boek een keer door de brievenbus geduwd.

Ernst-Jan Pfauth, die in het verleden ook wel bestelde via Boekwinkeltjes.nl, is al net zo enthousiast.

En altijd, vind ik het leukste eraan, altijd zo leuk ingepakt.

Klöpping en Pfauth maken helaas allebei de onuitroeibare vergissing door in dit verband te spreken over 'antiquairs' in plaats van 'antiquariaten' of 'antiquaren'.

Regenboog

Zojuist heb ik de pagina Aanwinsten aangevuld met vier vooroorlogse homo-romans, die alle inmiddels zeer zeldzaam zijn, en een van de eerste Nederlandse homo-studies.

Voor de gelegenheid zijn de Aanwinsten zo geordend dat zij, in zes rijen van vier boeken, samen de bekende regenboogvlag verbeelden.