Het duurste schilderij
Bijgewerkt op: 18 apr. 2019
Gustave Asselbergs nam in 1965 bijna wekelijks een kijkje in het huis van Jan Cremer aan de Amsterdamse Prinsengracht. Hij haalde Cremers post van de mat en ventileerde de kamers. Om de financiën van Cremer op orde te krijgen, verkocht Gustave Asselbergs eind 1965 wat spullen uit Cremers huis. Dat was geen sinecure.
Cremers houten werkbureau werd verkocht, maar bleek toen niet door de deur te passen, zodat er een timmerman moest worden ingeschakeld om het bureau doormidden te zagen. In een luchtpostbrief van 4 januari 1966 aan Cremer, hoog en droog in kamer 403 in het Chelsea Hotel, beschrijft Asselbergs wat hij aan spullen tegenkomt:
Ik heb meer dan een week je papieren, kranten en rotsooi uitmoeten zoeken, omdat overalrekeningen tussen zaten en foto’. Ook ontwerpen en ideeen op losse vellen papier. In je huis zijn geen dingen van waarde, dan behalve de bank, mijn schilderijen, kisten met kleren boeken, (ik heb voor f. 165.– boeken verkocht) twee tafels, een bureaustoel en een doormidden gezaagd bureau. Alles is verder opgeruimd.
De schilderijen van Asselbergs in Cremers Amsterdamse huis kwamen vooralsnog niet in aanmerking voor verkoop. Pas in 2009 verkocht Jan Cremer het schilderij ‘Rode Vlag’ van Gustave Asselbergs.
Het andere schilderij, waarop Asselbergs in zijn brief doelt, is ‘Victory-the point-birth-end’ uit 1964. Cremer zou het ongezien hebben gekocht. Op de openingsavond van Asselbergs’ expositie in de Amsterdamse galerie 845, op 1 maart 1965, kwam er, volgens een kort nieuwsbericht in alle grote dagbladen vier dagen later, een telegram binnen van Jan Cremer:
Succes, ik koop het duurste schilderij.
‘Victory-the point-birth-end’ was met tweeduizend gulden het duurste schilderij op de tentoonstelling.
Een mooie stunt, misschien niet eens meer dan dat. Drie maanden na aankoop werd het kostbare tweeluik nog eens tentoongesteld. Het hing, met ‘Rode Vlag’ en drieëntwintig andere schilderijen, in het gemeentelijk kunstcentrum De Galerij te Brunssum. Op de begeleidende folder stond achter nummer 15, zijnde ‘Victory, the Point, Birth, the End’, niet de vermelding ‘(coll. Jan Cremer)’. Was de immer in geldnood zittende Cremer terug gekomen van zijn impulsieve besluit?
Op de grote Asselbergs-tentoonstelling in het Nijmeegs Museum Commanderie van Sint-Jan, van 20 november 1993 tot en met 9 januari 1994, is het doek weer te zien. ‘Victory-the point-birth-end’ is nu, volgens Gustave Asselbergs en de Pop Art in Nederland(1993), afkomstig uit de collectie van Evelien Wolf, de weduwe van Gustave Asselbergs.
Jan Cremer had twee schilderijen van Asselbergs. ‘Rode Vlag’ is het ene doek. Het andere doek is zoek.